به گزارش راهبرد معاصر از قدیمالایام تا به امروز، در برخی کشورها به ویژه کشورهای مسلمان سنت مهریه وجود داشته است. بر طبق این سنت، در زمان جاری شدن عقد و قبول ازدواج از سمت زن، مهریهای برای او در نظر گرفته میشود.
زمانی مرد میتواند درخواست اعسار از پرداخت مهریه بدهد که از زن، طریق دادگاه درخواست وصول مهریهاش را کرده باشد. مرد بهصورت قطعی محکوم به پرداخت مهریه شده باشد.
بعد از اینکه مرد با رای قطعی دادگاه به پرداخت مهریه محکوم شد اما اموال یا درآمد چندانی نداشت که بتواند بهصورت یکجا مهریه را پرداخت کند میبایست با مراجعه به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی دادخواستی تحت عنوان اعسار از پرداخت محکوم به (مهریه) مطرح نماید.
در قوانین مربوط به مهریه و نحوه تقسیط مهریه میزانی برای اقساط مهریه مشخص نشده است. حتی ملاک و معیاری هم برای تعیین آن مشخص نگردیده است. در این باب تماما اختیار و اراده قاضی رسیدگی کننده تعیین کننده مبلغ اقساط مهریه است.
قاضی پرونده با توجه به میزان مهریه و شرایط مالی مرد و دفاعیات زن به تعیین میزان اقساط مهریه و همچنین پیش قسط مهریه میپردازد.
در نتیجه مبلغ اقساط مهریه به نسبت مهریه تعیین شده زن و شرایط پرونده برای هرکس مقدار خاصی است. میزان اقساط مهریه برای همه یکسان نیست و در هر پروندهای و در هر شعبهای قاضی دادگاه بهصورت مورد به مورد تصمیم گیری مینماید.
حال به نکاتی در مورد اقساط مهریه میپردازیم :
چنانچه عدم پرداخت پیش قسط مهریه و همچنین ادعای عدم توانایی پرداخت پیش قسط مهریه درصورتیکه در دادگاه پذیرفته نشود، موجب صدور حکم جلب شوهر خواهد شد.
باید توجه داشت که اعسار حکمی موقتی است. اگر پس از قسطبندی کردن مهریه، زن بتواند مالی از مرد معرفی نماید، مهریه زن از همان مال وصول میشود.
شایان ذکر است عدم پرداخت مهریه تا ۱۱۰ سکه تمام بهار آزادی یا معادل آن با شرایطی که در قانون نحوه اجرای محکویتهای مالی آمده سبب صدور حکم جلب شوهر خواهد بود. اما به نسبت مازاد آن حتی در صورت قسطبندی کردن توسط دادگاه، نپرداختن آن باعث جلب مرد نمیگردد.
چنانچه طلاق از سوی مرد، لحاظ شود وی باز هم میتواند از دادگاه قسطبندی مهریه را بخواهد. این موضوع منافاتی با دادخواست اعسار مرد در این باره نیست .
پس از تقسیط مهریه و شروع به پرداخت مهریه از سوی مرد دیگر زن و مرد به دادگاه صادر کننده حکم مراجعه نمی کنند بلکه تنها محل مراجعه اجرای احکام خواهد بود.
این که هر قاضی بر چه اساس و چه فرمول خاصی اعسار و تقسیط را میپذیرد و چگونه میزان پیش قسط را تعیین میکند موضوعی بسیار پیچیده است که جز قضات کسی از آن مطلع نیست. اما مسایل و مواردی همچون اشتغال زن، میزان زندگی مشترک زوجین، اوضاع خانوادگی و شان زن، میزان تحصیلات طرفین و میزان مهریه از موارد موثر در تعیین میزان اقساط در نظر قاضی هستند./منیبان